Onderzoeksrapport in het kader van een ACT (Academic Consultancy Training)
Janita van Beijnum, Auke Doornbos, Ivo van Gerwen, Maura van der Meer, Loris Monasso.
Wageningen UR
[Alleen de Samenvatting en de Conclusie worden hier weergegeven]
Samenvatting
De aanleg van de Parklaan is een langlopend project, waarbij de Werkgroep Parklaan Anders en de gemeente Ede als de twee belangrijkste stakeholders dienen. Tussen deze twee stakeholders is er een conflict ontstaan, waarbij verschillende aspecten een rol hebben gespeeld. In ons onderzoek bespreken wij deze verschillende aspecten aan de hand van collaborative governance. Hiermee bekijken wij hoe de samenwerking is verlopen en in hoeverre deze verbeterd zou kunnen worden zodat het conflict zou kunnen worden opgelost. De onderzoeksvraag die wij hebben opgesteld is: In hoeverre en op welke wijze kan de samenwerking tussen de stakeholders Werkgroep Parklaan Anders en de gemeente Ede met oog op het toekomstig besluitvormingsproces omtrent de Parklaan verbeterd worden? Om deze hoofdvraag optimaal te kunnen beantwoorden hebben wij ook een aantal deelvragen opgesteld gericht op de visie, de samenwerking en oplossingsstrategieën. De periode waar wij naar het besluitvormingsproces hebben gekeken liep van 2011 tot 2016.
Om een antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag zijn de volgende methodes gebruikt: een media-analyse, content analyse en semi-gestandaardiseerde interviews. De respondenten zijn gekozen op basis van hun perspectief namelijk, een voorstander van het project en twee tegenstanders van het project. Uit de resultaten van de interviews bleek dat de visies en ideeën grotendeels verschillen en dat hierbij onder andere communicatie, vertrouwen en eensgezindheid een grote rol spelen. Dit duidt erop dat er een conflict gaande is met als fundamenteel aspect samenwerking. Echter blijkt de stakeholders niet te voldoen aan de criteria voor samenwerking.
Op basis hiervan wordt aanbevolen te voldoen aan de criteria voor samenwerking door de Werkgroep Parklaan Anders in het besluitvormingsproces te betrekken. Daarna kan er voor worden gezorgd dat er een betere communicatie kan ontstaan door vaker met elkaar rond de tafel te gaan.
Eventueel vervolgonderzoek zou zich kunnen richten op oplossingsstrategieën. Zo zouden de stakeholders bij elkaar gezet kunnen worden, en met behulp van een ‘bemiddelaar’ gezocht kunnen worden naar een oplossing voor het conflict. Er moet een middenweg gevonden worden voor de gemeente Ede en de Werkgroep Parklaan Anders.
Conclusie
Om onze hoofdvraag te beantwoorden hebben we gebruik gemaakt van drie deelvragen. De eerste deelvraag gaat over de visies van de Werkgroep Parklaan Anders en de gemeente Ede met oog op de Parklaan. Wat hier naar voren gekomen is, is dat de visies ontzettend ver uit elkaar liggen. De gemeente Ede baseert haar visie rondom de Parklaan op verkeersmodellen die volgens de gemeente gebaseerd zijn op feiten. Vanwege de verkeersmodellen is er geen andere optie dan het aanleggen van een vierbaansweg. De Werkgroep Parklaan Anders is van mening dat het anders kan door bijvoorbeeld een tweebaansweg of een andere ligging van de weg, in plaats van een vierbaansweg. Voor de verkeersmodellen zijn volgens de Werkgroep Parklaan Anders gegevens gebruikt die de visie van de gemeente in de hand werken en dus niet relevant en betrouwbaar genoeg zijn. De WPA is van mening dat de gemeente een geringe onderbouwing heeft voor de aanleg van de weg.
De tweede deelvraag is gericht op hoe de samenwerking tussen de Werkgroep Parklaan Anders en de gemeente Ede tot nu toe verlopen is. Hieruit blijkt dat er geen sprake is geweest van optimale samenwerking, tot nu toe. Er zijn zes criteria waaraan voldaan moet worden om tot een goede samenwerking te komen. Aan vijf van de zes criteria is voldaan. Het criteria dat alle deelnemers rechtstreeks invloed hebben op de besluitvorming is in dit geval niet van behaald omdat uit de interviews blijkt dat de WPA geen directe invloed heeft op het besluitvormingsproces. Naast deze criteria zijn er variabelen die we getoetst hebben. Een hoge score op deze variabelen zou de samenwerking binnen het besluitvormingsproces ten goede komen. We hebben deze variabelen getoetst aan de hand van interviews. In tabel 4 is deze score te zien.
De conclusie hieruit getrokken is dat de Werkgroep Parklaan Anders en de gemeente Ede een verschillend beeld hebben op de mate waarin er sprake is geweest van een goede samenwerking. De enige variabele waarover consensus bestaat is het bereiken van tussentijdse doelen. Doordat de twee betrokken partijen, op een variabele na, een totaal andere visie hebben op de samenwerking kunnen wij concluderen dat er over het algemeen geen sprake geweest is van een goede samenwerking.
De oplossingsstrategieën voor een verbetering van de samenwerking die de betrokken stakeholders zelf aandragen is vanuit de gemeente Ede wellicht ‘nog meer van hetzelfde’. Hiermee wordt bedoeld nog meer in gesprek gaan en vaker samen om tafel. Vanuit de Werkgroep Parklaan Anders komt vooral naar voren ‘het inhoudelijk bediscussiëren van argumenten’.
Ten slotte komen we tot de algehele conclusie en het antwoord op onze hoofdvraag: ‘In hoeverre en op welke wijze kan de samenwerking tussen de stakeholders Werkgroep Parklaan Anders en de gemeente Ede met oog op het toekomstig besluitvormingsproces omtrent de Parklaan verbeterd worden?’
Om tot verbeteringen te komen in de samenwerking moet er eerst voldaan worden aan de criteria die ervoor zorgen dat je tot samenwerking kan komen. Aan bijna alle criteria is voldaan behalve dat alle deelnemers rechtstreeks invloed hebben op de besluitvorming. Hier kan nog winst behaald worden in de toekomst. Daarnaast zijn er variabelen die staan voor een goede samenwerking. Op deze variabelen hebben de Werkgroep Parklaan Anders en de gemeente Ede een andere visie. Om tot verbeteringen te komen binnen de variabelen zullen de twee betrokken stakeholders dezelfde visie moeten creëren. Hier valt in de toekomst nog winst te behalen als het gaat om de samenwerking binnen het besluitvormingsproces.
Literatuurlijst
Ansell, Chris, Alison Gash “Collaborative Governance in Theory and Practice” Journal of Public Administration Research and Theory, October 2008. (doi:10.1093/jopart/mum032 Advance Access publication on November 13, 2007)