Deze ter inzage liggende ontwerp-watervergunning [voor onttrekking van vervuild grondwater afkomstig van de ENKA ter hoogte van Maandereng en Rietkampen] is voor de Stichting Milieuwerkgroepen Ede (SME) aanleiding om een zienswijze in te dienen. De achterliggende reden voor het indienen van onze zienswijze kan in de vorm van de volgende hoofdpunten worden samengevat.
Onafhankelijkheid:
Zowel de vergunningaanvrager als de vergunningverlener is Waterschap Vallei en Veluwe. Deze situatie staat een onafhankelijke toetsing in de weg, waardoor er feitelijk sprake is van ‘de slager die zijn eigen vlees keurt’.
Volledigheid:
De vergunningsaanvraag heeft alleen betrekking op het onttrekken van water om ongewenste verplaatsing van een bodemverontreiniging (sulfaatpluim) zoveel als mogelijk te voorkomen. Dit heeft tot gevolg dat de volgende relevante aspecten die van invloed zijn op de vergunningsaanvraag buiten beschouwing zijn gelaten:
- Zeer zorgwekkende stoffen (ZZS): Naast sulfaat is er ook sprake van andere verontreinigingen, waaronder stoffen die gerekend worden tot zeer zorgwekkende stoffen (ZZS) omdat deze kankerverwekkend zijn.
- Milieu effect rapportage (MER): Deze vergunningsaanvraag waarin alleen vergunning wordt aangevraagd voor het oppompen van vervuild water kan niet los worden gezien van een vergunningsaanvraag voor het lozen van dit water, al dan niet gecombineerd met zuivering en/of transport van water als tussenstap. Een juiste afweging kan dan ook alleen maar worden gemaakt indien het geheel van oppompen tot lozen in ogenschouw wordt genomen. Gezien deze onvermijdelijke samenhang is de vergunningsaanvraag als geheel MER-plichtig. Het uitvoeren van een MER waarborgt tevens de onafhankelijkheid. Daarom stelt de SME voor alvorens vergunning te verlenen een MER uit te laten voeren.
- Kaderrichtlijn Water (KRW): In de ter inzage liggende ontwerp-watervergunning wordt geen rekening gehouden met de Kaderrichtlijn Water (KRW) waardoor deze in meerdere opzichten tegengesteld is aan de KRW. In plaats van de emissie van stoffen bij de bron aan te pakken wordt het onder meer met prioritaire stoffen vervuilde water uiteindelijk ongezuiverd geloosd op het oppervlaktewater. De SME is dan ook van mening dat niet wordt voldaan aan het beginsel dat de milieuaantasting bij voorrang aan de bron dient te worden bestreden en aan het beginsel dat de vervuiler betaalt.
Openheid: Als aanleiding voor de sanering wordt vooral de focus gelegd op de Sulfaatpluim en de effecten op de natuur. In de huidige situatie komen echter naast Sulfaat ook overige verontreinigingen, zoals zware metalen (nikkel en zink), chloorkoolwaterstoffen (VOCL’s zoals Per, Cis, vinylchloride en chloormethanen) en chloorfenolen (zoals pentachloorfenol) in het grondwater voor. Het betreft zeer zorgwekkende stoffen (ZZS), waaronder kankerverwekkende stoffen. De SME is dan ook van mening dat het niet alleen gaat om de effecten op natuur maar vooral moet gaan over de effecten op de leefomgeving in de Maandereng en de Rietkampen. Gezien de risico’s voor de burgers is de SME dan ook van mening dat de bewoners hieromtrent dan ook op de juiste wijze moeten worden geinformeerd.
Onvermijdelijkheid: Gezien de risico’s op de leefomgeving en gezondheid van de bewoners van de Maandereng en de Rietkampen is de SME van mening dat er op korte termijn iets moet gebeuren om te voorkomen dat de zeer zorgwekkende stoffen (ZZS) in het leefmilieu terechtkomen. De SME is tevens van mening dat de overheid hieromtrent een zorgplicht heeft. De insteek van de overheid waarbij telkens wordt gekeken naar de kosteneffectiviteit van het saneren staat dan op gespannen voet met deze zorgplicht.
Gezien het voorgaande verzoekt de SME de vergunningverlener de vergunning vooralsnog niet te verlenen en in plaats daarvan de aanvrager van de vergunning te adviseren de gehele problematiek van onttrekken, verplaatsen, saneren en lozen aan een MER te onderwerpen. Op deze wijze kan op een onafhankelijke wijze invulling worden gegeven aan zowel de zorgplicht van de overheid als wet en regelgeving zoals de kaderrichtlijn water.
De volledige zienswijze is hier te vinden . Meer achtergrond informatie staat hier en hier op de site.