Dit is een uitgebreidere versie van een artikel dat eerder verscheen op ededorp.nl
De aanleg van een zonneveld bij het buurtschap Nergena, tegen de grens met Wageningen, houdt de gemoederen in de gemeente Ede al een paar jaar bezig. In september 2018 startten omwonenden uit Nergena en De Kraats een petitie die intussen meer dan duizend keer is ondertekend. En toen de voorlopige omgevingsvergunning voor het zonneveld eerder dit jaar ter inzage lag, dienden 135 burgers en organisaties zienswijzen in die vol staan met argumenten tegen de aanleg van het zonneveld. Ook de Stichting Milieuwerkgroepen Ede diende een zienswijze in en nam deel aan het zienswijzenoverleg op 23 april 2020. Ook andere lokale natuur- en landschapsorganisaties als Mooi Wageningen, Vogelwerkgroep Binnenveld Oost en de Agrarische Natuurvereniging Het Binnenveld maken bezwaar tegen tegen aanleg het zonneveld. Bij een eerste stemming in de gemeenteraad op 23 januari 2020 werd al duidelijk dat er in de raad ongeveer evenveel voor- als tegenstanders zijn. De gemeenteraad nam toen met de kleinst mogelijke meerderheid (19-18) een “voorlopige verklaring van geen bedenkingen” aan.
Op donderdag 2 juli 2020 stemde de raad opnieuw over zonneveld Nergena. Voor het eerst sinds de coronamaatregelen van kracht werden waren alle raadsleden in de raadszaal aanwezig. Christenunie-raadslid Bram van der Beek onthield zich bij agendapunt Nergena net als in januari van stemming. Op de website van de Christenunie Ede legt hij uit dat hij bij dit onderwerp niet meestemt vanwege zijn dubbele betrokkenheid als raadslid en als projectontwikkelaar bij LC Energy, het bedrijf dat het zonneveld samen met Wageningen Universiteit wil gaan aanleggen. Hij laat hiermee zien dat hij een integer politicus is.
Aan het begin van de behandeling van het agendapunt Nergena maakte burgemeester Verhulst een opmerking waarover ik me verwonderde: “Goed om te melden dat voorafgaand aan de stemming, of nu al, de heer Van der Beek de zaal zal verlaten.” Toen de stemmen waren uitgebracht stelde de burgemeester vast dat de uitslag 19-19 was. Ik heb het nagekeken in de Gemeentewet (artikel 32 lid 5): als de stemmen staken in een voltallige raadsvergadering is een voorstel afgewezen. In artikel 32 lid 6 wordt uitgelegd wanneer een vergadering “voltallig” is: “alle leden waaruit de raad bestaat [hebben], voor zover zij zich niet van deelneming aan de stemming moesten onthouden, een stem uitgebracht”.
Burgemeester Verhulst gaf donderdagavond een interpretatie van de Gemeentewet die ik niet kan volgen. Hij zei letterlijk: “de vergadering was niet voltallig, want de heer van der Beek moet zich niet van stemming onthouden”. Volgens de burgemeester schrijft de Gemeentewet voor dat het voorstel in zo’n geval opnieuw in stemming moet worden gebracht. Het voorstel is pas verworpen als de stemmen ook voor de tweede keer staken. Klopt deze redenering wel? De heer Van der Beek heeft duidelijk aangegeven dat hij zich van stemming onthoudt omdat hij als raadslid geen onbevangen oordeel kan geven over de aanleg van dit zonneveld omdat hij ook projectontwikkelaar is bij LC Energy. Maar de burgemeester stelt dat de heer Van der Beek gewoon had kunnen stemmen. Ik stelde hierover de dag na de raadsvergadering een vraag aan de griffie. Het antwoord dat ik kreeg bevestigde de lijn van de burgemeester en ging nog een stap verder: er is geen sprake van een belangenconflict en de heer Van der Beek heeft zijn plicht om te stemmen ontlopen door de zaal te verlaten. Op die gronden wordt nu gesteld dat de raad niet voltallig was. Maar de Gemeentewet zegt volgens mij iets anders: de heer Van der Beek heeft immers publiekelijk aangegeven dat hij zich bij de besluitvorming over zonneveld Nergena van stemming wil onthouden. Dat betekent dat de gemeenteraad op donderdag 2 juli ook bij het agendapunt over zonneveld Nergena voltallig was.
Kan het zijn dat integriteit in Ede niet wordt gewaardeerd? In dit verband denk ik ook aan de stemverklaring die EdeNu-raadslid Charifa El Kaddouri afgelopen donderdag aflegde. Ze zei dat de politieke druk op fracties en individuele raadsleden om vóór zonneveld Nergena te stemmen de afgelopen periode steeds is opgevoerd. Ze benadrukte daarbij dat een volksvertegenwoordiger zich niet door anderen een bepaald standpunt mag laten opdringen. LC Energy en de Wageningen Universiteit hebben de afgelopen maanden en weken een voor Edese begrippen ongekend intensieve lobbycampagne gevoerd. En ook B&W voerde een campagne voor Nergena, waarbij raadsleden werden benaderd met e-mails en telefoontjes om ze te bewegen een voor-stem uit te brengen.
Wat voor indruk gaat dit maken op al die Edenaren die zich afvragen waarom een waardevol open boerenlandschap plaats moet maken voor een zwaar gesubsidieerd veld vol zonnepanelen? En dit geldt des te meer als er aanstaande donderdag opeens een meerderheid voor het zonneveld uit de bus zou komen. Daarom doe ik een oproep aan B&W: erken dat zonneveld Nergena volgens de bepalingen in de Gemeentewet afgelopen donderdag gesneuveld is en laat een herstemming achterwege.